آرامش زیر آسمان فیروزه‌ای | ارادت علمای ری به امامزاده روستای آب‌اندرمان
تاریخ انتشار: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۸۵۴۳۵
همشهری آنلاین - رابعه تیموری: بیلبوردهای بزرگی هم ازسخنان همین بزرگان درباره کرامات و مقام و منزلت این نواده امام جعفر صادق(ع) در بسیاری از میدان‌ها و معابر شهرری نصب شده تا حق همسایگی این سید با نام و نشان را که بر شانه اهالی و زائران شهرری گذاشته شده، به آنها یادآوری کند. اما اگر فارغ از همه القاب و کرامات حضرت و از سر اتفاق هم، گذرمان به آستان امامزاده ابوالحسن(ع) بیفتد، احساس خوشایندی که از این خلوت معنوی و به دور از هیاهوی شهر نصیب‌مان می‌شود، در لحظه‌های دلتنگی بارها و بارها ما را به سوی بارگاهش خواهد کشاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
تابلویی از رنگ‌های طلایی و فیروزه ای
از خیابان شهید رجایی که وارد روستای آب‌اندرمان می‌شویم، گنبد فیروزه‌ای حرم امامزاده ابوالحسن(ع) نگاه‌مان را پر می‌کند. تصویر گنبد درخشان امامزاده پس زمینهای می‌شود برای منظره مزارع سرسبز و خرمن‌های طلایی گندم و جو که برای رسیدن به حرم از میان آنها عبور می‌کنیم. کنار جاده‌ای که در یک سوی آن ساختمان‌های مخروبه و گلی قلعه آب‌اندرمان قرار دارد، در آهنی و پرنقش و نگار حرم با سادگی فاخری جلب توجه می‌کند. رنگ سفید و آبی نقوش اسلیمی روی کاشی‌های لاجوردی که درگاه هلالی آستان را زینت داده‌اند، جلوه‌ای خاص دارند و نمای آجری دیوارها و درگاه حرم، حس نوستالژیک خوشایندی را به ذهن می‌کشاند.
شبستان و تربت‌خانه حرم وسط باغ سرسبزی واقع شده که سایه و شاخ و برگ درختان انبوه و کهنسالش از پشت دیوارهای آجری آستان پیداست. وقتی به داخل حرم پا می‌گذاریم، جیک جیک گنجشکان تنها صدایی است که لابه‌لای سکوت آرامش بخش فضای امامزاده به گوش می‌رسد. چشم‌مان که از نزدیک به گنبد و گلدسته‌های فیروزه‌ای حرم می‌افتد، بی‌اختیار پای‌مان به طرف ضریح کشیده می‌شود. کنار در شیشه‌ای جلو حرم، سنگ مزار و تصویر شهید محمدحسن کلهر قرار دارد. او فرزند یکی از پیرغلامان و خادمان مرحوم آستان بوده که افتخار همجواری با مزار حضرت نصیبش شده است.
بنایی تاریخی
کتیبه‌ای به خط ثلث که روی در چوبی رواق حرم نقش بسته، از قدمت چند صد ساله بنا حکایت می‌کند. بر اساس این کتیبه در قرن پنجم هجری شمسی ضریح چوبی بزرگی به سبک خانه مربع خراطی و در زمان قاجار در تربت‌خانه حرم نصب شده است. این در، پس از ثبت بنای آستان در فهرست میراث فرهنگی کشور، به محل دیگری منتقل شده و فقط تاریخ نگاشته‌ها از وجود آن در حرم حکایت می‌کنند. اشعار و مرثیه‌هایی که با خط نستعلیق روی گچبری‌های ایوان ورودی حرم حک شده، با مرمت و بازسازی حرم در سال ۱۳۷۱، رنگ و لعابی تازه پیدا کرده است. کیسه‌های گچ ردیف شده کنار دیوارها و تیرآهن‌های نمایان سقف شبستان زنانه و مردانه، ناتمام بودن ساخت‌وساز بنا را نشان می‌دهند.
در گوشه‌ای از شبستان مردانه امامزاده چند جوان نشسته‌اند و در حالی که دانه‌های تسبیح را لای انگشتان‌شان می‌غلطانند، بی‌توجه به رفت وآمد اطراف‌شان مشغول ذکر و نجوا هستند. یکی از آنها که محمد لطیفی نام دارد، با پرسش ما، از حال خوشش جدا می‌شود. از او می‌پرسیم: «به امامزاده زیاد سر می‌زنید؟ » جواب می‌دهد: «بله، گاهی همراه دوستانم به اینجا می‌آییم.» لطیفی و دوستانش اوقات فراغت‌شان را در بارگاه بزرگانی مانند حضرت عبدالعظیم(ع) و امامزاده ابوالحسن(ع) می‌گذرانند. او ساعتی خلوت کردن در این مکان معنوی را سبب احساس آرامش خود می‌داند: «من اهل تبریز هستم و برای تحصیل به تهران آمده‌ام. گاهی که دلم می‌گیرد، به زیارت امامزاده ابوالحسن(ع) می‌آیم تا سبک شوم.»
شبستان زنانه برخلاف بسیاری از امامزاده‌ها خلوت است و پرواز گنجشکان و کبوترانی که از منافذ باز سقف و پنجره شبستان به داخل آن می‌لغزند، سکوت سنگین فضا را بر هم می‌زند. دیوارهای نیمه‌ساز بنا با ملحفه‌های سفیدی پوشانده شده‌اند و فضای وسیع شبستان آراسته و پاکیزه است. ضریح فولادی حرم، تربت مرمرین و باشکوه امامزاده را دربرگرفته و نام و نسب ایشان که با ۴ واسطه به امام جعفر صادق(ع) می‌رسد، با خطی درشت و خوانا روی سنگ تربت ثبت شده است. زیر گلدان و شمعدان و قرآن داخل ضریح که بر جلوه مزار حضرت افزوده‌اند، نام حاج حسن دریاآرام، به‌عنوان بانی نصب ضریح نقره‌ای حرم به چشم می‌خورد. این ضریح در سال ۱۳۸۲ جایگزین ضریح چوبی امامزاده شده است.
رضا مردانشاهی، پیرمرد خوشرویی است که جوانی‌اش را به خدمت در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) سپری کرده و از ۲ سال پیش خادم آستان امامزاده ابوالحسن(ع) شده است. او نیمی از ایام هفته را به‌صورت شبانه‌روزی در حرم به سر می‌برد. غرفه بزرگی که تابلو مدیریت آستان کنار آن به چشم می‌خورد و فرش و یخچال و تلویزیونی قدیمی امکانات و تجهیزات آن به شمار می‌آید، اتاق کار مردانشاهی است. خادم امامزاده که نه با پرسش‌ها و مراجعه‌های فراوان زائران و رهگذران عبوس می‌شود و نه سروسامان دادن محوطه بزرگ امامزاده در گرمای هوا، خلقش را تنگ می‌کند، افتخار خدمت به امامزادگان را از پدر به میراث برده است.
رضا مردانشاهی، خادم آستان درباره کرامات امامزاده ابوالحسن(ع) می‌گوید: «یک روز سرد زمستان بود. مادری با فرزند بیمار ۷ ساله‌اش به حرم آمد و با گریه‌وزاری به آقا متوسل شد. او کودک بیقرار را کنار بقعه امامزاده گذاشت و به حیاط آمد. خیلی زود گریه کودک قطع شد و به خواب فرورفت. مادرش که هراسان شده بود، او را از خواب بیدار کرد. بچه تا بیدار شد تعریف کرد که در خواب به زیارت کعبه رفته است.» سعید کریمی تولیت آستان امامزاده ابوالحسن(ع) را برعهده دارد. او توفیق حج را از بزرگترین کرامات امامزاده ابوالحسن(ع) نام می‌برد و می‌گوید: «۲۰ سال خادم آستان حضرت عبدالعظیم(ع) بوده‌ام. سر سفره شاه ری روزی خورده‌ام و تربیت شده‌ام و حالا سفیر آستان امامزاده ابوالحسن(ع) هستم.»
بزرگانی مانند آقامیرزاعبدالعلی تهرانی، آخوند ملامحمد مجتهد اندرزمانی، حاج ملاعلی کنی و دیگر مشاهیر علمای ری به امامزاده ابوالحسن(ع) ارادت و توسلی خاص داشتند و مقام دینی خود را از آثار این توسل دانسته‌اند. در دوره تولیت کریمی ۲ شبستان مردانه و زنانه حرم به مساحت ۷۰۰مترمربع بنا به بهره‌برداری رسیده است. او می‌گوید: «پیش از این ۲۵۰مترمربع فضای صحن برای برگزاری مراسم و برنامه‌های ویژه آستان گنجایش کافی نداشت و با همکاری خیّران و مسئولان، در مدت یک سال و ۳ ماه، ۷۰۰مترمربع به مساحت بنا افزودیم.» از مراحل ساخت شبستان‌ها، سنگ‌کاری دیوارها و ساخت سقف کاذب باقی مانده که کریمی مساعدت خیّران را برای به پایان رساندن آن ضروری می‌داند. متولی امامزاده می‌گوید: «بسیاری از اهالی و زائران برای سلامتی فرزندان خود نذر عقیقه می‌کنند که با نذر آنها زائران و مهمانان حرم اطعام می‌شوند.»
سعید کریمی، متولی آستان امامزاده ابوالحسن(ع) حدود ۲ هزار و ۵۰۰ زائر را متوسط تعداد شرکت‌کنندگان در برنامه‌های مناسبتی حرم ذکر می‌کند و می‌گوید: «درایام ماه رمضان امسال برای چهارمین سال متوالی از زائران با سفره افطار و سحر پذیرایی می‌شود و زائران از حضور و منبر مداحان و سخنرانانی مانند استاد حسن حسن‌زاده، حاج احمد زین‌العابدین، حاج غلام رضازاده و حاج حسین سازور، حجت‌الاسلام دکتر عالی، دکتر رفیعی و سیدحسین مؤمنی بهره‌مند می‌شوند.» او برای ایجاد مسیر دسترسی زائران از بزرگراه امام علی(ع) به سمت روستای آب‌اندرمان از مسئولان انتظار حمایت و همکاری دارد تا شرایط تشرف به آستان این امامزاده واجب التعظیم بیش از گذشته میسر شود. هنگام برگزاری مراسم ویژه آستان، ۲ خادم افتخاری خانم و ۵خادم افتخاری آقا در صحن امامزاده ابوالحسن(ع) خدمت می‌کنند و دستگاه‌های آبسردکن، سرویس‌های آبخوری و بهداشتی مناسب از امکاناتی است که برای رفاه زائران حرم پیش‌بینی شده است.
آبادی آب‌اندرمان، غربت امامزاده ابوالحسن(ع) را پاک می‌کند
مسیر زیارت هموار نیست اگرچه قرار گرفتن آستان امامزاده ابوالحسن(ع) در دل روستای دنج و آرام آب‌اندرمان، به فضای معنوی آن صفایی دوچندان بخشیده، اما جاماندن روستا از دایره تقسیم امکانات رفاهی، نه تنها سبب نارضایتی و مهاجرت ساکنان محل به محله‌های مختلف شهرری شده بلکه در غربت و ناشناخته ماندن این امامزاده منتسب به امام صادق(ع) نقش بسزایی داشته است. ما پس از گشت کوتاهی در حوالی حرم، درباره شرایط معیشت ساکنان روستا با اهالی گفتوگو کرده‌ایم.
روبه‌روی حرم امامزاده ابوالحسن(ع) ساختمان‌هایی با دیوارهای خشتی وجود دارد که گذر زمان از پهنای حصارهای آنها کاسته و فقط لحظه‌ای بازیگوشی و جنب وجوش زمین کافی است که این بناهای کاهگلی را به تلی از خاک تبدیل کند. این ساختمان‌ها از قلعه قدیمی روستا برجا مانده است. علی لطفی که جلو در حرم، سوپرمارکت کوچکی دارد، درباره قلعه می‌گوید: «اینجا تا ۳۸ سال پیش محل زندگی اهالی محسوب می‌شد و از خانه‌های سیمان و آجری آن سر روستا خبری نبود. سال ۱۳۵۷ آب زیرزمین به اندازه‌ای فوران کرد که سطح روستا را پوشاند و تا کمرخانه‌های قلعه کشیده شد. نم و رطوبت، خانه‌های قلعه را ویران کرد و مردم مجبور شدند در زمینهای اطراف امامزاده چادر بزنند. مدتی بعد اهالی با کمک دولت، خانه‌هایی در آن سوی روستا ساختند و ساختمان‌های قلعه به گاوداری و کارگاه‌های تولیدی تبدیل شد.»
لطفی که از ۱۲ سال پیش در شورای روستا عضویت دارد، به وجود کارگاه‌هایی مانند کارگاه پلاستیک‌سازی و گاوداری‌های متعدد در قلعه آب‌اندرمان اشاره می‌کند و می‌گوید: «با تلاش تولیت آستان امامزاده ابوالحسن(ع) و شورایاری روستا در چند سال اخیر، امکاناتی مانند آب شرب لوله‌کشی، گاز شهری و ایستگاه اتوبوس به امکانات روستا افزوده شده، ولی این تلاش‌ها نتوانسته مشکلات اهالی را برطرف کند و محرومیت را از چهره آب‌اندرمان پاک‌کند.» او رسوب ضخیمی که روی سماور کنار پیشخوان مغازه‌اش نشسته نشان می‌دهد و می‌گوید: «با آنکه آب شرب روستا، ضدعفونی و بهداشتی است، اما نمک و املاح زیادی دارد و بسیاری از اهالی روستا و زائران حرم از کیفیت نامناسب آن گلایه دارند.» زهرا جدیدی که برای خرید به فروشگاه آمده، از کمبود سرانه‌های بهداشتی درمانی محله گلایه می‌کند که لطفی دلیل آن را تعداد کم ساکنان روستا عنوان می‌کند: «بسیاری از اهالی روستا مهاجرت کرده‌اند و خانه‌هایشان را به کارگران افغانی و پاکستانی اجاره داده‌اند. در اینجا فقط ۵۰، ۶۰ خانوار بومی و مهاجر سکونت دارند و برای مسئولان اختصاص خانه بهداشت، درمانگاه یا حتی مطب پزشک به این محل، توجیه اقتصادی ندارد.»
چند خانم جوان که از حرم بیرون آمده‌اند، در ایستگاه نزدیک آستان به انتظار رسیدن اتوبوس شرکت واحد نشسته‌اند. یکی از آنها با کلافگی می‌گوید: «بیشتر از نیم ساعت است که منتظریم، ولی از رسیدن اتوبوس هیچ خبری نیست.» او برای زیارت امامزاده به روستا آمده و می‌گوید: «اینجا جاده‌ای خلوت و دنج است و استفاده از خودروهای شخصی برای خانم‌ها امنیت ندارد. اما اگر اتوبوس خط سیزده آبان – مترو علی‌آباد در این ایستگاه توقف منظمی داشته باشند، مشکل رفت‌وآمد زائران حل می‌شود.» لطفی دلیل تأخیرهای طولانی اتوبوس را میانبرزدن اتوبوس به سمت ایستگاه کمیته عنوان می‌کند و می‌گوید: «به دلیل اینکه ایستگاه آب‌اندرمان، مسافران محدودی دارد، بعضی از اتوبوس‌های خط واحد از این ایستگاه عبور نمی‌کنند.» زهرا جدیدی مرمت آسفالت نامناسب جاده روستا را برای سهولت رفت‌وآمد مراجعان آب‌اندرمان لازم می‌داند و می‌گوید: «این امامزاده برای اهالی اینجا غنیمتی است که اگر مسئولان برای آبادانی آن تلاش کنند، رفاه حال ساکنان روستا را هم به دنبال خواهد داشت.»
-------------------------------------
*منتشر شده در همشهری محله منطقه ۲۰ به تاریخ ۱۳۹۵/۳/۱۰
کد خبر 757550منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: آستان امامزاده ابوالحسن ع ساختمان ها فیروزه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۸۵۴۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روستای فهرج در مسیر جهانی شدن قرار گرفت
پرونده ثبت جهانی روستای تاریخی فهرج با اقدامات مرمتی و حفاظتی صورت گرفت آماده شده و این روستای تاریخی در مسیر معرفی به عنوان روستای جهانی حرکت می‌کند. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد، روستای فهرج یکی از تاریخی ترین نقاط استان یزد است که دارای ویژگی‌های بسیار زیادی است که سبب شده این روستا نسبت به دیگر نقاط متفاوت و متمایز باشد.
از جمله ویژگی‌های روستای تاریخی فهرج، قرار گرفتن نخستین مسجد در ایران است و در کنار آن وجود جاذبه‌های تاریخی دیگر از جمله مجموعه شهدا و چاه چهل دختران این منطقه را بسیار خاص کرده است.
با توجه به این ویژگی‌ها، این روستای تاریخی و زیبا به عنوان کاندیدای روستای جهانی در نظر گرفته شده و از این رو بحث مرمت آن به صورت ویژه در دستور کار قرار گرفته است.
امروز هم خبرنگاران یزد اقدام به بازدید از این روستای تاریخی کردند تا علاوه بر آشنایی بیشتر با فهرج، از اقدامات صورت گرفته برای مرمت آن مطلع شوند.
سیدمحمد رستگاری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در جریان این بازدید اظهار داشت: طی دو ماه گذشته با تیمی که در فهرج مستقر شدند با همکاری اهالی فهرج، یک سری اقدامات و فعالیت‌هایی در این روستا به صورت مدون و با برنامه در حال انجام است.
وی با اشاره به اینکه این اقدامات برای انتخاب نهایی روستای فهرج انجام می‌شود تصریح کرد: پیگیری‌های متعددی برای این موضوع صورت گرفته و روز گذشته هم پرونده آماده شده فهرج به وزارت میراث ارائه شد و دوشنبه باید این پرونده نهایی شده و به سازمان جهانی گردشگری برای انتخاب نهایی روستای جهانی ارسال شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد خاطرنشان کرد: در حال حاضر هشت روستا از کل کشور برای این موضوع در نظر گرفته شده که چند مورد از آنها در سال‌های قبل هم نسبت به ارسال پرونده اقدام کرده بودند ولی به دلایلی انتخاب نشده بودند و به همین دلیل پرونده‌های آنها از فهرج جلوتر بوده و در حال تکمیل آن هستند.
رستگاری خاطرنشان کرد: آنچه که در روستا باید انجام می‌گرفته به ویژه توسط اهالی در حال انجام است و امیدواریم که بتوانیم هرچه بهتر این پرونده را تکمیل کرده و زمینه انتخاب نهایی فهرج را فراهم کنیم.
وی با بیان اینکه تاکنون نسبت به رسانه‌ای شدن ویژگی‌های روستای فهرج کامل نشده گفت: این موضوع نقیصه‌ای است که بخش قابل توجهی از ایراد آن به ما برمی‌گردد اما باید از الان نسبت به رسانه‌ای شدن هرچه بیشتر آن اقدامات لازم صورت پذیرد.
نکته بسیار مهم این است که فهرج صرفا به عنوان یک بنا و یا یک روستای تاریخی مورد توجه نیست بلکه به عنوان یک روستای جهانی گردشگری خواهد بود و بناهای تاریخی یکی از شاخصه‌های آن است.
نجمه نادری، ناظر مرمت و ساماندهی روستای تاریخی فهرج یزد هم در این مراسم با اشاره به اینکه تاکید اصلی ما ثبت جهانی فهرج نیست، گفت: زمانی که هدف اصلی ما صرفا ثبت جهانی روستا باشد، پس از آن که این اتفاق رخ داد به هدف رسیدیم و در واقع همه چیز تمام می‌شود.
وی ادامه داد: به همین دلیل باید بدانیم که ثبت شروع یک کار حفاظتی در حوزه های فرهنگی، کالبدی و اقتصادی است و ما به دنبال آن هستیم که از ثبت جهانی برای این منظور استفاده و بهره برداری کنیم.
نادری خاطرنشان کرد: تفاوتی که اینجا می‌تواند از سایر نقاط داشته باشد، سبک زندگی مردم این روستاست که در فهرج جاری و ساری است و این موضوع باید در تمامی شئون زندگی آنها حفظ شود و ما باید به این سمت حرکت کنیم که از داشته‌های روستا حفاظت کرده و مانع از نابودی آن شویم.
ناظر مرمت و ساماندهی روستای تاریخی فهرج یزد بیان کرد: اقداماتی هم که الان در حال انجام در روستاست، برای این موضوع است که بتوانیم برای حداقل یک تا دو دهه آینده این روستا را نسبت به آسیب‌ها بیمه کنیم.
وی افزود: این اقدام مثل کاری است که 20 سال قبل در روستای فهرج آغاز شده و منجر به یک حفاظت 20 ساله خوب از محدوده تاریخی روستای فهرج شده و مردم هم با اهمیتی که به این حوزه دادند از آن حفاظت لازم را داشته‌اند.
انتهای پیام/781/
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند